दौलताबाद/देवगिरी किल्ला

दौलताबाद किल्ला, जो पूर्वी देवगिरी किल्ला म्हणून ओळखला जात असे, महाराष्ट्रातील औरंगाबादजवळ असलेला ऐतिहासिक किल्ला आहे. याचा इतिहास आणि बांधणी स्थापत्यकलेच्या अनोख्या नमुन्याचे दर्शन घडवतो.

किल्ल्याचा इतिहास

1. देवगिरी किल्ला इसवी सन ११८७ च्या सुमारास यादव राजवंशाने बांधला. यादव राजवंशाच्या राजांनी हा किल्ला आपली राजधानी म्हणून विकसित केला.
2. १३२७ मध्ये, दिल्ली सल्तनतीचे सुलतान मोहम्मद बिन तुघलकने देवगिरीचे नाव बदलून दौलताबाद ठेवले आणि आपली राजधानी दिल्लीतून दौलताबाद येथे हलवली.
3. हा किल्ला मराठा साम्राज्य, निजाम शाही, मुघल साम्राज्य आणि आदिल शाही यासारख्या अनेक राजसत्तांच्या नियंत्रणाखाली होता.

वास्तुशास्त्र आणि रचना

• किल्ला एका 200 मीटर उंचीच्या टेकडीवर बांधलेला आहे आणि याभोवती नैसर्गिक आणि मानवनिर्मित खंदक आहेत.
• किल्ल्याकडे जाण्यासाठी खडतर आणि गुंतागुंतीचे मार्ग आहेत, ज्यामुळे तो काबीज करणे कठीण होते.
• किल्ल्यात चांद मीनार, बरादरी, तुर्कध्वज आणि तोफा यांसारखी वास्तुशिल्पीय रचना पाहायला मिळतात.
• मजबूत तटबंदी, पाण्याचे कुंड, आणि भुयारी मार्ग किल्ल्याच्या संरक्षणासाठी महत्त्वाचे होते.

आकर्षण

आजच्या घडीला दौलताबाद किल्ला एक प्रमुख पर्यटक स्थळ आहे. याचे ऐतिहासिक महत्त्व, स्थापत्यकलेचे नमुने, आणि अप्रतिम दृश्य पर्यटकांना आकर्षित करतात.